Tövbe duası; Kulun aşmaması gereken sınırları olmalıdır. Sınırları olduğu sürece insan özgürdür, sınırları olmayan hayat mecnunlukla sonuçlanır. Kulun hayatının ana sınırları, ana hatları gerek Kur'an'ı Kerim'de gerek hadis-i şeriflerde detaylı olarak anlatılmıştır. Lakin kulun her daim mücadele ettiği nefis ve şeytan faktörlerini göz ardı etmemek gerekir.
Allah Rasulu (S. A. V.); " Allah'ım, göz açıp kapayıncaya kadar dahi beni nefsimle baş başa bırakma. " diye dua ederek, ümmetine de nasıl dua etmeleri gerektiğini ve Allahu Teâlâ'ya nasıl sığınılacağını öğretmiştir. Kul her daim nefisle mücadele halinde olmasına rağmen, manevi alanda yasak bölgeye girebilir, Allah'ın emirlerine asi olabilir. Kul hata yapabilecek şekilde yaratılmıştır. Lakin buna mukabil; hatasını anladığı, acziyetinin farkına vardığı anda, yaratan Rabbinin ululuğunu, yüceliğini idrak ettiği anda edeceği samimi bir tövbe sonucu Allahu Teâlâ kulunun hatalarını silip tertemiz etme müjdesi ile müjdelemektedir. Tövbe kulun hata ve günahlarını idrak edip bağışlanmak ümidi ile yaptığı dua, ibadet, yakarışıdır.
Bir hadis-i şerifte Allah Rasulu (S. A. V.) şöyle buyurmuşlardır;
" Hz. Adem as. Dünyaya gönderilidiği zaman tövbe etmiş, bu tevbenin sayesinde Cenab-ı Hakkın af ve mağfiretine ulaşmıştır.
Adem (A. S.) tövbe duası
" Subahnekellahumme ve bi hamdike amiltu suen ve zalemtu nefsi fağfirli inneke hayru'l-ğafirin.
La ilahe illa ente subhaneke ve bi hamdike amiltu suen ve zalemtu nefsi ferhamni inneke ente erhamu'r-rahimin. La ilahe illa ente subhaneke ve bi hamdike amiltu suen ve zalemtu nefsi fetub aleyye inneke ente't-tevvabu'r-rahim"
Allah'ım zatınla sıfatınla bütün noksanlıklardan münezzehsin. Her nimete karşı hamd-u sena sadece Sanadır. Ben kötülük ederek nefsime zulmettim. Beni affet. Şüphe yok ki Sen affedenlerin en hayırlısısın. Senden başka ibadete layık ilah yoktur.
Allah'ım zatınla sıfatınla bütün noksanlıklardan münezzehsin. Her nimete karşı hamd-u sena sadece Sanadır. Ben kötülük ederek nefsime zulmettim. Bana merhamet eyle. Çünkü Sen acıyarak merhamet edenlerin en merhametlisisin. Senden başka ibadete layık ilah yoktur.
Allah'ım zatınla sıfatınla bütün noksanlıklardan münezzehsin. Her nimete karşı hamd-u sena sadece Sanadır. Ben kötülük ederek nefsime zulmettim. Tevbemi kabul buyur. Muhakkak ki Sen rahmet ederek tevbeleri çokça kabul eden; tevvabsın, rahimsin. "
Tövbe duası
Estağfirullah el-azim ve etubu ileyk
Yüce Allah'ımdan affolunmamı isterim ve ona tövbe ederim.
Şeddad ibni Evsden ra. Tivayet edildiğine göre Rasulullah (S. A. V.), Seyyidul istiğfarın; duaların seyyidi, tövbe istiğfarın en yücesi olduğunu buyurmuşlardır. Bu istiğfar duasını sevabını ve faziletini Allahu Teâlâ'dan bekleyerek sabah okursa; o gün akşam olmadan vefat ederse cennetlik olacağını, akşam okursa; o gece sabah olmadan vefat ederse cennetlik olacağını ifade buyurmuşlardır.
Seyyidul istiğfar duası
Allahumme ente Rabbi la ilahe illa ente halakteni ve ene abduke ve ene ala ahdike ve vağdike mesteta'tu euzu bike min şerri ma sanağtu ebu'u leke bi-niğmetike aleyye ve ebu'u bi zenbi feğfirli fe innehu la yeğfiru'z-zunube illa ente
Allah'ım Sen benim Rabbimsin Senden başka ibadete layık ilah yoktur. Beni yaratan Sensin, ben Senin kulunum. Gücümün yettiği kadar Sana olan ahdime ve vaadime sadık kalacağım. Yattıklarımın kötülüklerinden Sana sığınırım. Bana verdiğin nimetleri itiraf ediyorum. Beni bağışla, günahları bağışlayan yalnız Sensin.
